
ANLAŞMALI BOŞANMA
ANLAŞMALI BOŞANMA
Anlaşmalı boşanma, evliliğin sona erdirilmesi konusunda eşlerin ortak bir karara vardığı ve mahkemeye boşanma protokolü ile başvurduğu hızlı ve etkili bir boşanma türüdür. Türk Medeni Kanunu’nun 166. maddesinin üçüncü fıkrasında düzenlenmiştir.
Bu boşanma türünde, eşlerin boşanmanın tüm hukuki ve mali sonuçları hakkında mutabakata varması gerekmektedir. Mahkeme, tarafların iradelerinin özgür olduğunu ve protokolün hukuka uygun olduğunu tespit ederse, boşanma tek celsede sonuçlanabilir.
Anlaşmalı Boşanmanın Hukuki Dayanağı
Anlaşmalı boşanma, Türk Medeni Kanunu’nun 166. maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında düzenlenmiştir:
“Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması veya bir eşin açtığı davayı diğer eşin kabul etmesi hâlinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Bu durumda boşanma kararı verilebilmesi için hâkimin, tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve taraflarca kabul edilen düzenlemeyi uygun bulması gerekir.” (TMK 166/3)
Bu maddeye göre, anlaşmalı boşanmanın gerçekleşebilmesi için şu şartlar sağlanmalıdır:
- Evliliğin en az 1 yıl sürmüş olması gerekir.
- Eşler boşanma konusunda tamamen anlaşmış olmalıdır.
- Taraflar mahkemeye “anlaşmalı boşanma protokolü” sunmalıdır.
- Hakim, tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığını tespit etmelidir.
- Boşanmanın mali sonuçları ve çocukların durumu üzerinde yapılan anlaşma, hakim tarafından uygun bulunmalıdır.
Bu şartların tümü sağlandığında, mahkeme boşanma kararı verir ve süreç kısa sürede tamamlanır.
Anlaşmalı Boşanma Hangi Durumlarda Tercih Edilmelidir?
- Evlilik artık devam ettirilemiyorsa ve taraflar karşılıklı olarak boşanma konusunda mutabık kalmışsa,
- Boşanmanın mali sonuçları (nafaka, mal paylaşımı) üzerinde uzlaşılmışsa,
- Çocukların velayeti ve diğer hukuki konular üzerinde anlaşmaya varılmışsa,
anlaşmalı boşanma en hızlı ve en uygun çözüm olacaktır.
Sonuç: Anlaşmalı Boşanma Süreci Kolay ve Hızlıdır
- Anlaşmalı boşanma, tarafların kendi aralarında tüm hususları kararlaştırarak süreci en kısa sürede tamamlamalarını sağlayan bir boşanma yöntemidir.
- Çekişmeli boşanmaya göre hem zaman hem de maliyet açısından avantaj sağlar.
- Ancak, anlaşmalı boşanmanın geçerli olabilmesi için mahkemeye sunulan protokolün eksiksiz ve hukuka uygun olması gerekmektedir.
Anlaşmalı Boşanmanın Şartları Nelerdir?
Anlaşmalı boşanma davasının açılabilmesi için;
- Evlilik en az 1 yıl sürmüş olmalıdır.
- Eşlerin birlikte başvurması veya bir eşin, diğerinin davasını kabul etmesi gerekir.
- Mahkeme tarafları bizzat ve aynı anda dinlemeli ve tarafların iradelerini serbestçe açıkladığına kanaat getirmelidir.
- Anlaşmalı boşanma protokolü mahkemece uygun bulunmalıdır.
- Protokolde boşanmanın mali sonuçları ve müşterek çocukların durumu düzenlenmiş olmalıdır.
Anlaşmalı boşanma, tarafların evliliği sona erdirmek konusunda uzlaşarak, mahkemeye başvurmasıyla gerçekleşen bir boşanma türüdür. Ancak, bu tür bir boşanmanın gerçekleşebilmesi için Türk Medeni Kanunu m.166/3’te belirtilen şu şartların sağlanması gerekmektedir:
- Evliliğin En Az 1 Yıl Sürmüş Olması Gerekir
Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 166/3 maddesine göre, anlaşmalı boşanma yalnızca evlilik en az 1 yıl sürdüğünde mümkündür. Evliliği 1 yıldan kısa süren çiftler, anlaşmalı boşanma davası açamazlar. Eğer boşanmak istiyorlarsa, çekişmeli boşanma davası açmaları gerekir.
- Taraflardan Birinin Açtığı Davanın Diğer Tarafça Kabul Edilmesi veya Birlikte Başvurulması Gerekir
Anlaşmalı boşanma davası, eşlerin birlikte mahkemeye başvurmasıyla veya bir eşin açtığı davanın diğer eş tarafından kabul edilmesiyle gerçekleşir. Eğer taraflardan biri anlaşmalı boşanmayı kabul etmezse, süreç çekişmeli boşanmaya döner.
- Tarafların Mahkemede Bizzat Hakim Karşısına Çıkması Gerekir
Hakim, tarafları bizzat dinleyerek anlaşmalı boşanma iradelerinin özgür olduğunu tespit etmelidir. Eğer taraflardan biri duruşmaya katılmazsa, anlaşmalı boşanma gerçekleşmez ve dava çekişmeli boşanmaya dönüşebilir.
- Tarafların Boşanmanın Mali Sonuçları ve Çocukların Durumu Üzerinde Anlaşması Gerekir
Anlaşmalı boşanma için tarafların nafaka, mal paylaşımı, tazminat ve çocuğun velayeti gibi konularda uzlaşmış olması gerekmektedir. Tarafların vardığı mutabakat mahkemeye sunulan anlaşmalı boşanma protokolü ile resmileştirilmelidir.
- Anlaşmalı Boşanma Protokolünün Hakim Tarafından Uygun Bulunması Gerekir
Hakim, tarafların sunduğu protokolü inceleyerek tarafların hak ve menfaatlerini koruyup korumadığını değerlendirir. Protokol hukuka aykırı veya adil olmayan maddeler içeriyorsa, hakim anlaşmalı boşanmayı reddedebilir.
Anlaşmalı Boşanma Şartları Sağlanmazsa Ne Olur?
- Eğer evlilik süresi 1 yıldan kısa ise, anlaşmalı boşanma mümkün değildir.
- Taraflardan biri protokolü imzalamaz veya duruşmaya katılmazsa, anlaşmalı boşanma gerçekleşmez.
- Hakim, anlaşmalı boşanma protokolünü uygun bulmazsa, mahkeme davayı reddedebilir veya düzeltilmesini isteyebilir.
- Taraflar mali ve hukuki konularda anlaşmazlığa düşerse, dava çekişmeli boşanmaya döner.
Anlaşmalı Boşanma Şartlarının Sağlanması Süreci Nasıl Hızlandırılır?
- Protokol eksiksiz ve hukuka uygun olarak hazırlanmalıdır.
- Eşler, duruşmaya birlikte ve bizzat katılmalıdır.
- Boşanmanın mali sonuçları ve çocukların velayeti gibi konular net bir şekilde belirlenmelidir.
- Eğer taraflar bir avukat ile çalışıyorsa, hukuki prosedürler hızlı ve doğru şekilde yürütülebilir.
Sonuç: Anlaşmalı Boşanma Şartları Sağlandığında Süreç Hızla Tamamlanır
- Anlaşmalı boşanma, belirlenen hukuki şartların eksiksiz yerine getirilmesiyle mümkündür.
- Evliliğin en az 1 yıl sürmüş olması, tarafların anlaşmış olması ve mahkemeye sunulan protokolün uygun bulunması en kritik unsurlardır.
- Eğer şartlar eksiksiz sağlanırsa, anlaşmalı boşanma kısa sürede sonuçlanabilir.
Tüm şartlar yerine getirilmişse, anlaşmalı boşanma genellikle tek celsede tamamlanır.
Anlaşmalı Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Anlaşmalı boşanma davası, eşlerin boşanma konusunda tam mutabakata varmasıyla başlatılan ve genellikle tek celsede sonuçlanan bir yargılama sürecidir. Türk Medeni Kanunu’nun 166. maddesinin üçüncü fıkrasında düzenlenmiş olup, sürecin sorunsuz ilerleyebilmesi için belirli adımların takip edilmesi gerekmektedir.
Anlaşmalı Boşanma Davası Açma Adımları
- Anlaşmalı Boşanma Protokolü Hazırlanır
Taraflar, nafaka, mal paylaşımı, tazminat ve çocuğun velayeti gibi hususları içeren anlaşmalı boşanma protokolünü hazırlar. Protokol, her iki eş tarafından imzalanmalı ve mahkemeye sunulmalıdır.
Protokolde Bulunması Gereken Temel Hususlar:
- Tarafların boşanmayı kabul ettiğine dair beyanı
- Nafaka ve tazminat konularında uzlaşılan hususlar
- Çocukların velayeti ve kişisel ilişki düzenlemeleri
- Mal paylaşımı ve diğer mali konular
- Anlaşmalı Boşanma Davası İçin Yetkili Mahkeme Belirlenir
- Anlaşmalı boşanma davaları Aile Mahkemesi’nde açılır.
- Aile Mahkemesi bulunmayan yerlerde Asliye Hukuk Mahkemesi, Aile Mahkemesi sıfatıyla davaya bakar.
- Davayı, eşlerin ikametgahlarının bulunduğu yerdeki mahkemede açmak mümkündür.
- Anlaşmalı Boşanma Dava Dilekçesi Hazırlanır ve Mahkemeye Sunulur
- Taraflar, Anlaşmalı Boşanma Dava Dilekçesini hazırlayarak yetkili Aile Mahkemesi’ne sunar.
- Dilekçe ekine anlaşmalı boşanma protokolü eklenir.
Dilekçede Bulunması Gereken Bilgiler:
- Eşlerin kimlik bilgileri
- Evliliğin tarihi ve süresi
- Boşanma kararına varıldığının açık beyanı
- Mahkemeye sunulan anlaşmalı boşanma protokolüne atıf
- Mahkemeye Gerekli Harç ve Masraflar Ödenir
- Başvuru ve yargılama harçları ödenerek dava süreci başlatılır.
- Gider avansı, vekalet harcı ve diğer yargılama masrafları yatırılır.
- Mahkeme Tarafları Duruşmaya Çağırır
- Hakim, anlaşmalı boşanma protokolünü inceler ve tarafları duruşmaya davet eder.
- Taraflar, duruşmada iradelerini serbestçe açıkladıklarını beyan etmelidir.
- Hakim, anlaşmanın hukuka uygun olup olmadığını değerlendirir.
Eğer hakim, protokolü eksiksiz ve adil bulursa, boşanma kararı verilir.
- Boşanma Kararı ve Kesinleşme Süreci
- Mahkeme, tarafların iradesini özgürce açıkladığını tespit ettikten sonra boşanma kararını verir.
- Karar, mahkeme tarafından yazılarak taraflara tebliğ edilir.
- Boşanma kararı 2 haftalık istinaf süresinin ardından kesinleşir.
Kararın kesinleşmesi için tarafların herhangi bir itirazda bulunmaması gerekir.
Anlaşmalı Boşanma Davası Açma Süresi Ne Kadardır?
Eksiksiz belgelerle başvurulduğunda, anlaşmalı boşanma süreci genellikle 1-4 hafta içinde tamamlanır. Mahkeme yoğunluğu ve tarafların duruşmaya katılımı süreci hızlandırabilir veya uzatabilir. Kararın kesinleşme süresi dahil edildiğinde toplam süreç yaklaşık 1-2 ay sürmektedir.
Anlaşmalı Boşanma Davası Açarken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Anlaşmalı boşanma protokolü hukuka uygun ve adil olmalıdır.
- Taraflar duruşmaya katılmalı ve iradelerini özgürce açıkladıklarını belirtmelidir.
- Tüm harç ve masraflar dava açılmadan önce eksiksiz ödenmelidir.
- Eğer taraflardan biri mahkemeye gelmezse veya anlaşmaya uymaktan vazgeçerse, dava çekişmeli boşanmaya dönebilir.
Sonuç: Anlaşmalı Boşanma Davası Açma Süreci Kolaydır, Ancak Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Vardır
- Eğer taraflar boşanma konusunda anlaşmışlarsa, davayı açmak için yalnızca yukarıdaki adımları takip etmeleri yeterlidir.
- Mahkeme sürecinin hızlanması için protokol ve dilekçe eksiksiz hazırlanmalı, duruşmaya katılım sağlanmalıdır.
- Tüm yasal süreçlerin doğru şekilde yürütülmesi halinde, anlaşmalı boşanma genellikle tek celsede tamamlanır.
Anlaşmalı Boşanma Ne Kadar Sürer?
Anlaşmalı boşanma süresi, mahkemenin iş yüküne, tarafların süreci ne kadar hızlı yürüttüğüne ve dava dosyasının eksiksiz hazırlanıp hazırlanmadığına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Ancak genel olarak anlaşmalı boşanma davaları, çekişmeli boşanmalara kıyasla çok daha kısa sürede tamamlanır.
Anlaşmalı Boşanma Süreci Kaç Gün Sürer?
- Başvuru sürecinden mahkeme kararının kesinleşmesine kadar anlaşmalı boşanma süreci genellikle 1 hafta ile 1 ay arasında tamamlanmaktadır.
- Mahkemelerin yoğun olmadığı durumlarda, anlaşmalı boşanma davası 3-10 gün içinde görülebilir.
- Yoğun mahkemelerde ise duruşma günü daha ileri bir tarihe verilebilir ve süreç 1 aya kadar uzayabilir.
- Boşanma kararı verildikten sonra 2 haftalık istinaf süresi vardır. Eğer itiraz olmazsa karar kesinleşir.
Anlaşmalı Boşanma Ücreti ve Masrafları
Anlaşmalı boşanma davalarında ödenmesi gereken mahkeme masrafları ve avukatlık ücretleri, her yıl güncellenen yasal düzenlemelere göre değişmektedir. Anlaşmalı Boşanma Davasında Avukatlık Ücreti
Anlaşmalı boşanma davalarında avukat tutmak zorunlu değildir, ancak hukuki sürecin doğru ve hızlı ilerleyebilmesi için avukat desteği önemlidir. Avukatlık ücretleri belirlenirken farklı faktörler etkilidir:
Davanın Karmaşıklığı:
Taraflar arasında mal paylaşımı, nafaka, çocuk velayeti gibi konuların varlığı, sürecin karmaşıklığını artırabilir ve avukatlık ücretini etkileyebilir.
Avukatın Deneyimi ve Uzmanlığı:
Aile hukuku alanında uzmanlaşmış ve deneyimli avukatlar, daha yüksek ücret talep edebilir. Yeni mesleğe başlayan veya deneyimi daha az olan avukatlar daha uygun fiyatlarla hizmet verebilir.
Bulunduğunuz Şehir ve Baro Ücret Tarifesi:
Türkiye Barolar Birliği (TBB) ve il baroları her yıl avukatlık asgari ücret tarifesi yayınlamaktadır.
Anlaşmanın Taraflar Arasında Hazırlanma Durumu:
Taraflar, anlaşmalı boşanma protokolünü kendileri hazırlamış ve tüm hususlarda mutabık kalmışsa, avukatın müdahalesi sadece dava açma ve takip sürecini içerebilir. Eğer avukat, protokolün hazırlanması, tarafların uzlaştırılması ve mahkemede temsil gibi işlemleri üstleniyorsa, ücretler daha yüksek olabilir.
Ek Hizmetler ve Danışmanlık Süreci:
Avukatın dava dışında ön görüşme, danışmanlık ve ek hukuki hizmetler sunması, avukatlık ücretinin belirlenmesinde etkili olabilir. Özellikle yabancı uyruklu tarafların olduğu davalar veya uluslararası boşanma süreçleri, ek ücret gerektirebilir.
Boşanma Dilekçesinde Neler Yer Almalıdır?
HMK m. 119 kapsamında boşanma dilekçesi içerisinde özetle aşağıdaki hususlar bulunmak zorundadır:
- Mahkemenin adı.
- Davacı ile davalının adı, soyadı ve adresleri.
- Davacının Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası.
- Varsa, davacı avukatının adı, soyadı ve adresi.
- Davanın konusu ve/veya dava değeri.
- Davacının iddiasının dayanağı olan tüm vakıa ve olayların açık ve net özetleri.
- İddia edilen her bir vakıanın hangi deliller ile ispat edileceği.
- Dayanılan hukuki sebepler.
- Açık bir şekilde davadaki talepler.
- İmza.
Anlaşmalı Boşanma Dilekçesinde Neler Olmalıdır?
Anlaşmalı boşanma davası dilekçesinde; nafaka, ödenecek maddi ve manevi tazminat ve çocuk varsa çocuğun velayeti hakkında eşlerin anlaştığı noktalar belirtilmelidir. Anlaşmalı boşanma davası açarken, anlaşmalı boşanma dilekçesi ile birlikte bir de anlaşmalı boşanma protokolü dosyalamak gerekir. Protokolü her iki eşin imzalaması gerekir.